بررسی عوامل موثر بر اجرای خطمشی‌های ابلاغی بخش هوانوردی و حمل و نقل هوایی مبتنی بر قانون برنامه‌ی پنج‌ساله‌ی ششم توسعه کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه ترافیک هوایی دانشکده تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری

2 گروه هوافضا،دانشکده تحصیلات تکمیلی، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری،تهران،ایران

10.22034/joae.2023.171301

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر اجرای خط‌مشی‌های ابلاغی بخش هوانوردی و حمل و نقل هوایی مبتنی بر قانون برنامه‌ی پنج‌ساله‌ی ششم توسعه کشور است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی است، از نظر روش گردآوری داده‌ها، توصیفی-پیمایشی و از لحاظ نوع داده‌ها، کمی است. جامعه‌ی آماری مورد نظر در این تحقیق شامل 250 نفر از کارشناسان ستادی و عملیاتی سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران می‌باشند که براساس نمونه‌گیری تصادفی ساده و فرمول نمونه‌گیری کوکران، 152 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. براساس بررسی مبانی نظری، پیشینه‌ی تحقیق، 19 شاخص در قالب 6 عامل(متغیر) به عنوان عوامل موثر بر اجرای خط‌مشی‌های مورد نظر احصا و در قالب پرسش‌نامه محقق ساخته به عنوان ابزار جمع‌آوری اطلاعات در میان جامعه‌ی آماری توزیع گردید. روایی محتوایی پرسش‌نامه‌ توسط صاحب‌نظران و خبرگان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب بالای 0.7 برای تمام متغیرها تایید شد. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS ، SMART PLS و EXPERT CHOICE مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان داد که عوامل اثرگذار به ترتیب اولویت عبارتند از سازمان مجری خط‌مشی‌ها، مجریان خط‌مشی‌ها، انواع کنش‌ها در اجرای خط‌مشی‌ها، ماهیت خط‌مشی‌ها، محیط اجرایی خط‌مشی‌ها و تدوین خط‌مشی‌های هوانوردی و حمل و نقل هوایی. همچنین این بررسی نشان داد بین عوامل موثر بر اجرای برنامه‌های مصوب(سازمان مجری خط‌مشی‌ها، مجریان خط‌مشی‌ها، انواع کنش‌ها در اجرای خط‌مشی‌ها، ماهیت خط‌مشی‌ها، محیط اجرایی خط‌مشی‌ها و تدوین خط‌مشی‌های هوانوردی) رابطه‌ی معناداری وجود دارد و این رابطه به صورت مستقیم و مثبت می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Global Outlook for Air Transport – IATA, 2022.
  2. J. Dimitrios, D. J., M. C. John & S. F. Maria, (2017). “Quantification of the air transport industry socio-economic impact on regions heavily depended on tourism,” Transportation Research Procedia, 25, 5242-5254. ‏
  3. Annual Review, center bank of the Islamic republic of IRAN), 2019/2020.
  4. https://www.cbi.ir/simplelist/21895.aspx
  5. مقدس پور، سعید، دانایی فرد، حسن و کردناییج، اسداله(1392). واکاوی عوامل کلیدی در عدم موفقیت برخی خط‌مشی­های عمومی در ج. ا. ایران: مطالعه خط‌مشی­های مالیاتی کشور، فصل نامه علمی پژوهشی مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره یازدهم، شماره اول، صص 33-68.
  6. دانش فرد، کرم اله (1396). فرآیند خط‌مشی‌گذاری، تهران، انتشارات صفار.
  7. Andrews-Speed (2022). “How may national culture shape public policy? The case of energy policy in China,” The Energy Journal, 43(3).
  8. C. O. T. T. McCONNELL (2021). “How can experiments play a greater role in public policy? Three notions from behavioral psychology,” Behavioral Public Policy, 5(1), 50-59. ‏
  9. Al-Ubaydli, M. S. Lee, J. A. List, C. L., Mackevicius & D. Suskind, (2021). “How can experiments play a greater role in public policy? Twelve proposals from an economic model of scaling,” Behavioral Public Policy, 5(1), 2-49. ‏
  10. Carbo, J. M. & D. J. Graham (2020). “Quantifying the impacts of air transportation on economic productivity: A quasi-experimental causal analysis,” Economics of Transportation, 24, 100-195.
  11. Abate, & P. Christidis (2020). “The impact of air transport market liberalization: Evidence from EU's external aviation policy,” Economics of Transportation, 22, 100-164. ‏
  12. Rhinard (2019). “The crisisification of policy‐making in the European Union,” JCMS: Journal of Common Market Studies, 57(3), 616-633. ‏
  13. احدزاده، احد؛ صیاد شیرکش، سعید؛ و جمشیدی اوانکی، مینا (1400). شناسایی عوامل موثر بر اجرای خط‏مشی‌‏های عمومی در وزارت نیرو. فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی، 7(1)، 96-79.
  14. نصوحی، اعتباریان؛ هادی پیکانی، مهربان؛ و ابراهیم زاده (1400). تبیین مدل خط مشی گذاری باز در تحقق اصول دولت باز. چشم انداز مدیریت دولتی،12(2)، 33-15.
  15. یاوری، غلامرضا؛ و عزیزی، وحید (1399). اولویت‌بندی موانع و چالش‌های عدم دستیابی به اهداف برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بخش کشاورزی و منابع طبیعی. سیاست گذاری اقتصادی, 12(24), 207-235.
  16. پابرجا، نسرین (1399). شناسایی موانع اصلاح ساختار سازمانی دستگاه‌های اجرایی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
  17. نجیب‌زاده، منظری‌توکلی،  فاتحی‌راد،  نوید؛ و  کمالی محمدجلال (2020). تبیین عوامل مرتبط با میزان اجرای خط‌مشی‌های پزشکی قانونی کشور مبتنی بر نظام ارزشی اسلامی و ارایه مدل مطلوب. مجله پزشکی قانونی ایران، (1)26، 17-9.
  18. طاهری عطار، غزاله؛ پوراحمدی، معین؛ و جمالی، قاسمعلی (1398). رتبه بندی معیارهای تاثیرگذار بر بازدارندگی اجرای خط مشی های خصوصی سازی در ایران، مطالعات مدیریت دولتی ایران، 2(4)، 101-135.
  19. الوانی، مهدی؛ و شریف زاده، فتاح (1396). فرآیند خط مشی گذاری عمومی، چاپ چهاردهم. تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.
  20. Demir, F. (2021). “Policy implementation. in public policy making in Turkey,” (pp. 161-176). Springer, Cham.
  21. Perl, M. Howlett & M. Ramesh (2018). “Policy-making and truthiness: Can existing policy models cope with politicized evidence and willful ignorance in a “post-fact” world?” Policy Sciences, 51(4), 581-600. ‏
  22. L. Nguluwe & C. Keyter (2022). “Analysing the implementation of the water supply and sanitation policy of 2008: A Case Study of the Onhimbu Informal Settlement, Outapi, Namibia,” Africa Journal of Public Sector Development and Governance, 5(1), 109-129. ‏
  23. معمارزاده، غلامرضا؛ و طاهرپورکلانتری، حبیب‌اله (1384). شرایط و عوامل موثر بر اجرای خط‌مشی‌های مالیاتی در ایران، فصلنامه اقتصاد و مدیریت، شماره68، 71-80.
  24. سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ و حجازی، الهه (1394). روشهای تحقیق در علوم رفتاری، تهران، انتشارات آگاه، چاپ سیزدهم.
  25. وحدتی، حجت؛ و منتظری نجف‌آبادی (2020). عارضه‌یابی اجرای خط‌مشی‌های دولتی در دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران با رویکرد آنتروپی شانون. راهبردهای مدیریت در نظام سلامت، 5(3)، 209-226.
  26. ضابط پور کردی، حسین؛ امین بیدختی، علی اکبر؛ رضایی، علی محمد؛ و صالحی عمران، ابراهیم. شناسایی و اولویت بندی موانع و چالش های اجرای خط مشی های آموزش عالی در ایران.
  27. لطیفی، م.، کمیلی فرد، م. (2018). شناسایی موانع عملیاتی شدن سیاست‌های کلی نظام اداری ابلاغی مقام معظم رهبری مدظله العالی. مطالعات راهبردی بسیج، 21(78)، 100-73.
  28. عباسی، معتضدیان؛ و میرزایی، محمد قاسم (2016). بررسی موانع اجرای خط ‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های دولتی. پژوهش های مدیریت منابع سازمانی، 6(2)، 69-49.
  29. مجیدپور، نامداریان (2016). شناسایی موانع اجرای اسناد سیاست علم وفناوری کشور. مدیریت نوآوری، 4(4)، 31-60.
  30. علی آبادی، ابراهیم؛ عزیزی، محمد؛ عالم تبریز، اکبر؛ و داوری، علی. شناسایی موانع اجرای خط مشی های کارآفرینی و نوآوری در برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران.
  31. حاجی پور، ابراهیم؛ فروزنده، لطف اله؛ دانایی فرد، حسن؛ فانی، اصغر. طراحی الگوی آسیب شناسی اجرای خط مشی عمومی در ایران.
  32. پورکیانی، سلاجقه؛ زارعپور، سنجر؛ و نصیرآبادی، فضل اله. (2014). تبیین موانع اجرای خط مشی با استفاده از بحث متمرکز گروهی (مورد مطالعه: قانون مدیریت خدمات کشوری). فصلنامه علمی مدیریت سازمان‌های دولتی، 3(19)، 27-4.
  33. مقدس پور، سعید؛ دانایی فرد، حسن؛ و کردنائیج، اسداله. واکاوی عوامل کلیدی در عدم موفقیت برخی خط مشی های عمومی در ج. ا. ایران: مطالعه خط مشی های مالیاتی کشور.
  34. رنگریز، موذنی. (2018). شناسایی و اولویت بندی موانع اجرای خط مشی های عمومی در سازمان های دولتی با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره . خظ‌مشی‌گذاری عمومی در مدیریت ،8(4281396) ،27-43.
  35. اله دانشفرد، کرم (1393). موانع اجرای خط‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های غیردولتی (بخش خدمات پلیس+ 10 و دفاتر خدمات پیشخوان دولت). فصلنامه مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 1393(6)، 50-23.
  36. کاظمی نژاد، ساسان؛ الوانی، مهدی؛ و جمشیدی مینا. راهبردهای اجرایی در صنعت نفت کشور بر اساس اولویت بندی عوامل مؤثر بر اجرای خط مشی های آن حوزه.
  37. منظری، توکلی؛ فاتحی راد، نوید؛ و جلال کمالی، محمد. (1398). تبیین عوامل مرتبط با میزان اجرای خط‌مشی‌های پزشکی قانونی کشورمبتنی بر نظام ارزشی اسلامی و ارائه مدل مطلوب. مجله پزشکی قانونی, 26(1), 17-9.
  38. بارانی، صمد؛ فقیهی، ابوالحسن؛ و نجف بیگی، رضا (1396). موانع تحول نظام اداری: مطالعه ای در فرهنگ سازمانی، فصلنامه مطالعات مدیریت عمومی، سال دهم، شماره سی و ششم، 5-30.
  39. شیخ حسنی، علی؛ فقیهی، ابوالحسن؛ و دانش فرد، کرم‌اله (1397). تحلیل خط مشی گذاری مالیاتی در نظام مالیات ارزش افزوده ایران، فصلنامه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، دوره 10 شماره1، 137-160.
  40. رنگریز، خیراندیش؛ و لطیفی جلیسه، سلیمه (1397). بررسی موانع اجرای خط‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های دولتی با استفاده از روش فراترکیب. سیاستگذاری عمومی, 4(1), 138-123.
  41. محمدی آزاد م. (1396). شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اجرای خط‌مشی‌های مالیاتی در ایران. فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری.
  42. نادری فر، علی؛ هراتی، محسن؛ و یونسی بارانی، نظر (1395). بررسی عامل های مؤثر بر اجرای موفق خط‌مشی‌های مالیاتی مصوب مجلس شورای اسلامی در اداره مالیات شهرستان زابل، کنفرانس بین المللی مدیریت و حسابداری، تهران.
  43. Mavrogordato & R. S. White (2020). Leveraging policy implementation for social justice: How school leaders shape educational opportunity when implementing policy for English learners. Educational Administration Quarterly, 56(1), 3-45.
  44. Giest (2018). “Entrepreneurial activities in policy implementation: Sweden’s national wind coordinators,” Regional Environmental Change, 18:1299–1308.
  45. Liu & X. Zhao (2019). How far is educational equality for China? Analyzing the policy implementation of education for migrant children. Educational Research for Policy and Practice, 18(1), 59-74. ‏
  46. Phulkerd, M. Lawrence, S. Vandevijvere, S., Sacks, G., Worsley, A., & Tangcharoensathien, V. (2015). “A review of methods and tools to assess the implementation of government policies to create healthy food environments for preventing obesity and diet-related non-communicable diseases,” Implementation Science, 11(1), 1-13. ‏
  47. HyungSok, (2016). "Factors affecting the implementation of democratic school management policy in the republic of korea", (University of Pittsburgh).
نشریه علمی پژوهشی مهندسی هوانوردی
دوره 25، شماره 1
اردیبهشت 1402
صفحه 91-112

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 16 شهریور 1401
  • تاریخ پذیرش: 23 شهریور 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار