شناسایی عوامل مؤثر در بروز سوانح بالگردی و ارائه راه‌کارها جهت کاهش سوانح

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه هوافضا، دانشکده مهندسی هوافضا، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، تهران، ایران

2 گروه هوافضا،دانشکده تحصیلات تکمیلی،دانشگاه علوم و فنون شهید ستاری،تهران، ایران

چکیده

با توجه به افزایش رو به رشد سوانح هوایی و متعاقب آن افزایش تلفات جانی و هزینه‌های تحمیلی، ارزش بررسی سوانح در کشور نمود بیشتری داشته است؛ بر این اساس، تحقیق حاضر با توجه به مطالعه مبانی نظری در حوزه سوانح هوایی و به‌طور اخص به کاهش سوانح بالگردی می‌پردازد. جامعه آماری پژوهش، خبرگان سوانح هوایی در صنعت هوانوردی می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری غیراحتمالی هدفمند به تعیین نمونه پرداخته ‌شده است. در این پژوهش سعی گردید تا با معرفی اجمالی عوامل تأثیرگذار در سوانح پروازی (انسان، ماشین و محیط) ضمن آشنایی با عملکرد آن‌ها و شناسایی عیوب پرتکرار و مخاطره‌آمیز، عیوب مشاهده‌شده را به تفکیک دسته‌بندی و درنهایت، تأثیر هریک از آن‌ها به‌طور جداگانه مشخص گردد. در این مقاله، ابتدا به تشریح تاریخچه پژوهش پرداخته شده است و بر اساس سوابق تحقیقات انجام‌شده برای بهبود ایمنی پروازها با استفاده از تکنیک‌ها و ابزارهای به‌کاررفته در این پژوهش پرداخته ‌شد. همچنین، تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و مراحل پیش‌بینی بررسی ‌گردید؛ و درنهایت، با اجرای گام‌به‌گام مراحل به ثبت نتایج و ارائه پیشنهادهایی در راستای بهبود ایمنی بالگردها پرداخته شد.
با مقایسه مطالعات آماری می‌توان نتیجه گرفت که بیشترین سهم سوانح بالگردی مربوط به عامل انسانی است. ایرادها و اشکالات فنی بالگرد و عوامل محیطی نیز می‌توانند نقش به سزایی در سوانح هوایی ایفا کنند. مهم‌ترین دلایل ایجاد رویدادها و سوانح در خصوص نقص فنی مربوط به خستگی قطعات چرخنده بالگرد و مهم‌ترین دلایل ایجاد سوانح در حوزه عوامل محیطی نیز مربوط به شرایط نامساعد جوی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


  • فراهانی، علیرضا، (پاییز ۱۳۹6)، اهمیت و نقش آموزش، اصفهان، گاهنامه علمی - پژوهشی پژوهان، انتشارات مرکز آموزش هوانیروز، شماره 3، چاپ اول.
  •  فرشاد، علی‌اصغر، (پاییز ۱۳۹7)، سلامت شغلی، تهران،  انتشارات فن‌آوران.
  •  ملکوتی­خواه، حامد، (۱۳۹0)، طراحی و ساخت جاذب دینامیکی برای کاهش صدای یک هواپیمای توربوپراپ، تهران،  دانشگاه تهران، دانشکده مکانیک، انتشارات هواپیماسازی ایران.
  •  فرهمند، محمد، (۱۳۹3)،  ارزیابی و برنامه‌ریزی جهت بهبود قابلیت اطمینان بالگرد در شرکت هواپیماسازی ایران، اصفهان، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، گروه صنایع.
  •  شاهانی، امیررضا، (پاییز ۱۳۹4)،  تحلیل اطلاعات آماری و مدل‌سازی قابلیت اطمینان ملخ بالگرد با در نظر گرفتن حالت‌های چندگانه­ی واماندگی، تهران،  انتشارات دانشگاه شریف، دانشکده مهندسی مکانیک، دوره 31-3، شماره­ی 2.
  •  شاهمیری، فرید، (۱۳۹5)،  ارتعاشات انتقالی از ملخ بالگرد به بدنه، اصفهان، انتشارات دانشگاه آزاد خمینی‌شهر، دانشکده هوافضا.
  •  محمدی مقدم، مجید؛ نور الهی، علیرضا، (۱۳۹4)،  تحلیل و بررسی سوانح هوایی، تهران، انتشارات دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، دانشکده هوافضا.
  •  حاجی حسینی، علیرضا، (۱۳۸۹)، مهندسی خطای انسانی، تهران، انتشارات فن‌آوران.
  •  رمضانی زاده، مهدی؛ نائینی، علیرضا، (1391)، بررسی سوانح هوایی، تهران، انتشارات دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، دانشکده هوافضا.
  •   موسی پور، محسن؛ محمدی، حبیب، (1387)، اهمیت بررسی و پیشگیری سوانح هوایی، تهران، انتشارات دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، دانشکده هوافضا.
  • پوررمضانعلی، اکبر، (۱۳۹9)، شناسایی عوامل مؤثر در بروز سوانح بالگردی و ارائه راه‌کارها جهت کاهش سوانح، به راهنمایی: حشمت‌الله محمدخانلو، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، کارشناسی ارشد، دانشکده هوافضا.
  •  Ben-Daya, M. Duffuaa, S. O. Raouf. A. Knezevic, J. Daoud &   Ait-Kadi, D. (Eds). (2009). Handbook of Maintenance Management and Engineering (VOL 7). London: Springer London.
  •       Walter Beech Olive & Ann Beech Ted A. Wells (February 20, 2013). Hawker Beechcraft Corporation Celebrates, 75th Anniversary, American Management Technology, Wichita, Kansas, Raytheon Company, Goldman Sachs, Textron Aviation, United States, beechcraft.txtav.com/en.
  •  Roy G. Fox (September 26–29 2005). The History of Helicopter Safety, Montreal, Quebec, Canada, Bell Helicopter Textron, Inc, Fort Worth, Texas, Presented at the International Helicopter Safety, Symposium.
  •  Richard I. Chais & William E. Simpson (2015). Investigation of Technology Needs for Avoiding Helicopter Pilot Error Related Accidents Final Report, ORI, Inc, R ockville, Maryland, Prepared for NASA Office of Aeronautics and Space Technology under Contract NASW-3554, Scientific and Technical, Information Branch.
  • Mark Huber (since 2005). Aviation International News, AIN Alerts, NBAA Convention News and HAI Convention News, aviation industry veteran, the publications of the Convention News Company, Airbus Delivers H145D3 to Norwegian Air Ambulance
  •  Alex de Voogt (September 2007). Helicopter accidents: Data-mining the NTSB database, Maastricht University, Netherlands.
  • Anthony Fokkerweg (2014). The Potential of Technologies to Mitigate Helicopter Accident Factors, Amsterdam, Netherlands, EHEST Study, Customer: National Aerospace Laboratory NLR, 1059 CM.
  •  Vladimír Socha, Luboš Socha, Stanislav Szabo & Vladimír Němec (October 2014). Air accidents, their investigation and prevention, Czech Technical University in Prague.
  •  Mobolaji Stephens & Wilfred Isioma Ukpere (January 2014). An Empirical Analysis of the Causes of Air Crashes from a Transport Management Perspective, Article in Mediterranean Journal of Social Sciences, Federal University of Technology, Akure, University of Johannesburg.
  •  Arjun H Rao & Nicoletta Fala (January 2016). Analysis of Helicopter Maintenance Risk from Accident Data, Airport Safety Database View project, Collins Aerospace, Oklahoma State University – Stillwater.
  •  Sebastian Marian Zaharia (2016). Reliability Testing and Failiure Analysis Spar Structure of Helicopter Rotor Blade, Transilvania University of Brasov, Romania.
  •  William Denis Fitzgerald, Jr (December 2016). Enhancing Public Helicopter Safety as a Component of Homeland Security, Naval Postgraduate School, Monterey, California, Approved for public release.
  •  A.M. Volodko (2015). Cause-factor analysis of helicopter accident rate, Moscow, Russia, Research Institute of aircraft maintenance.
  •  H.C.A. Wienen, F.A. Bukhsh, E. Vriezekolk & R.J. Wieringa (2017). Accident Analysis Methods and Models a Systematic Literature Review, Amsterdam, Netherlands.  
  •  J.M. Mc Carthy, C. Bil & G. Clark (2017). Modelling and simulation of helicopter accidents for occupant survivability assessment, School of Aerospace, Mechanical and Manufacturing Engineering, RMIT, University, Melbourne, Victoria, Australia.
  •  Final Analysis Report to the Aviation Rulemaking Advisory Committee (ARAC), Task 6, Revised (September 27, 2018). Rotorcraft Occupant Protection Working Group (ROPWG), USA, Federal Aviation Administration publishers.
  •  Miraj Muhammad Jan, Abdoulhdi Borhana & Zarak Khan (January 2019). Failure Analysis of Crashed Helicopter Main Components, Islamabad, Pakistan, Journal of Multidisciplinary Approaches in Science (JMAS).
  •  A.M. Briepohl (1970). Probabilistc systems Analysis, John Wliey.